2024 PSİKOTEKNİK BELGESİ (RAPORU)
ANKARA-KEÇİÖREN
Psikoteknik Belgesi Nedir? | Nasıl Alınır? | Fiyatı Ne Kadar?
Bu yazımızda sizleri psikoteknik raporu hakkında, bilinen diğer adı ile psikoteknik belgesi hakkında bilgilendireceğiz. Siz de, “Psikoteknik Belgesi Nedir?” , “Fiyatı Ne Kadardır?” ve “Nereden Alınır?” sorularına cevap arıyorsanız yazımızın devamına göz atabilirsiniz. Ayrıca, psikoteknik belgesinin kimlere zorunlu olduğu, yani kimler tarafından psikoteknik belgesi alınması gerektiği sorusunun cevabını merak ediyorsanız “Kimler Psikoteknik Raporu Almalıdır?” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Ensar Melik Psikoteknik Merkezi olarak biz de Psikoteknik Belgesi(Raporu) vermekteyiz. Ankara Keçiören’de faaliyet gösteriyoruz. Psikoteknik belgesi almayı istiyorsanız 0312 911 25 04 numaralı telefondan bizimle de iletişime geçebilirsiniz.
İçindekiler
Psikoteknik Belgesi (Raporu) Nedir?
| Psikoteknik Belgesi Nedir? |
| Kişinin Fiziksel ve Ruhsal Durumunun Şoförlük Yapmaya Elverişli Olup Olmadığını Ölçen Belgedir. |
Psikoteknik Belgesi, bir kişinin fiziksel ve psikolojik durumunun şoförlük yapmaya elverişli olup olmadığını gösteren belgedir. Bu belgeyi alabilmek için psikolog gözetiminde yaklaşık 1 saatlik bir teste girmeniz gerekir. Bu test esnasından hafıza, dikkat, muhakeme, algı ve psikomotor becerileri gibi, kişinin şoförluk yapmasını etkileyecek bir takım yeterlilikleri ölçülür. Ayrıca teste alınan kişiler, davranış bozukluğu, sinirlenme, risk alma ya da saldırganlık olasılıkları yönünden de ölçülür. Test esnasında tüm bu aşamaları başarıyla tamamlayan şoför adayları, psikoteknek belgesi almaya hak kazanarak meslek hayatlarına başlayabilirler. Başarısız olanların ise, ikinci defa teste girip başarılı olacakları zamana kadar ticari araç kullanımına müsaade edilmez.
Psikoteknik Testi Esnasında Ölçülen Kişisel Özellikler Nelerdir?
| TEST SÜRECİ | ||
| Aşama | Zihinsel Yetenekler | Psikomotor Yetenekler |
| 1 | Dikkat | Tepki Hızı |
| 2 | Anlama ve değerlendirme (muhakeme) yeteneği | Koordinasyon Düzeyi |
| 3 | Hız ve mesafe algılama | Kişilik, uyum, tutum ve öfke testleri |
| 4 | Geniş görüş alanı içinde uyaran fark etme | – |
| 5 | Şekil Algılamada Görsel Süreklilik | – |
| 6 | Görsel Bellek | – |
Psikoteknik değerlendirmede sürücülerin aşağıda belirtilen yetenek ve becerileri, bu amaçla geliştirilmiş bilgisayar destekli testler ve diğer test yöntemleri kullanılarak ölçülür:
A) Zihinsel yetenekler;
1) Dikkat: Algılama sürecinin testin içeriğini oluşturan çeşitli uyaranlar arasından, sadece test kapsamında kritik uyaran olarak belirlenmiş olanlar üzerine yönlendirilmesi, sık aralıklarla ve sürekli olarak gelen bu kritik uyaranların seçici algılama ile fark edilmesi sürecinde incelenmelidir.
2) Anlama ve değerlendirme (muhakeme) yeteneği: Bu yetenek, analitik düşünce becerisinin kullanıldığı, olgulara ilişkin ipuçlarından anlamlı sonuçlar çıkarma ve olgular arasındaki bağıntıları sağlayan prensipleri anlayabilme süreci üzerine kurulu sözel olmayan bir test ile ölçülmelidir.
3) Hız ve mesafe algılama: Bu beceri, hareket halindeki objelerin hareket hızlarının ve hedefe olan uzaklıklarının tahmin edilebilmesi üzerine kurulu bir test ile ölçülmelidir. Sürücülerin, tehlike oluşturmayacak şekilde davrandıklarını gösteren bir performans sergilemesi esastır.
4) Geniş görüş alanı içinde uyaran fark etme: Bu beceri, yüz kırk derecelik görüş alanı içinde, kişinin uyaranları ilk fark ettiği nokta ve fark ettiği anda doğru tepkiler verip vermediği üzerine kurulu bir test ile ölçülmelidir. Kullanılacak testte, kişinin dikkatini görüş alanı dışındaki uyaranlara yoğunlaştırmasını engellemek üzere görüş alanı içinde bir başka görev ile ilgilenmesi de sağlanabilir.
5) Şekil Algılamada Görsel Süreklilik: Bu özellik, şekil algılamasında seçici davranmayı sağlayan kriterleri sürekli takip etme becerisini ve bu kapsamda verilen tepkilerin hızını dikkate alan bir test ile ölçülmelidir.
6) Görsel Bellek: Görsel ortamda yer alan bilgileri hızlı algılama ve bellekte tutma performansını değerlendirmek amacıyla, trafik ortamını içeren fotoğrafların ekranda çok kısa bir süre sunularak bu fotoğraflara ilişkin önceden belirlenmiş unsurların görsel bellekte tutulma kapasitesini belirleyen bir test ile ölçülmelidir.
B) Psikomotor yetenekler;
1) Tepki Hızı: Uyaranın fark edilmesi ile tepkinin ortaya konulması arasında geçen zaman tepki hızı olarak değerlendirilmelidir. Tepkilerin ne kadar hızlı olduğu kadar ne kadar doğru olduğu da incelenmelidir. Bu amaçla, farklı görsel ve/veya akustik uyaranlar sunulmalı tepkiler eller ve ayaklarla verilmelidir. Bu test içinde tepki hızı doğruluğu stres altında ve/veya yanıltıcı uyaranlarla ölçülmelidir.
2) Koordinasyon Düzeyi: Koordinasyon, bir görev yerine getirilirken doğru tepkilerin verilebilmesi için, aynı anda farklı uzuvların hareketlerinin uyumlandırılma düzeyi ile ölçülmelidir.
3) Kişilik, uyum, tutum ve öfke testleri: Sürücülerin araç kullanma ve trafiğe ilişkin tutum, davranış ve kişilik özelliklerini ölçmek amacıyla geliştirilmiş olmalıdır. Sonuçları sürücüde güvenli sürücülük konusunda farkındalık yaratmak amacıyla merkezde yapılacak eğitimde ve sürücünün genel olarak değerlendirilmesinde kullanılır.
Psikoteknik Belgesi Nasıl Alınır?
| Aşama | Açıklama |
| 1. Aşama | Psikoteknik Merkezinde Teste Girilir |
| 2. Aşama | Psikiyatri Hekimine Muayene Olunur |
Psikoteknik belgesi alabilmek için, kapsamını yukarıda detaylıca açıkladığımız, yaklaşık 1 saat süren bir teste girmeniz gerekir. Bu testin sonunda, teste girdiğiniz cihaz tarafından size bir rapor verilir. Bu raporda, yeterli ve yetersiz olduğunuz hususlar yer alır. Cihaz tarafından verilen rapor, teste girdiğiniz psikolog tarafından elektronik ortamda imzalanır. Sonrasında, bir psikiyatri hekimine muayene olmanız için size 45 gün süre verilir. Bu süre içinde bir psikiyatri hekimine muayene olup psikoteknik belgesi alım sürecinizi tamamlarsınız. Bu noktada belirtmek isterim ki, testen başarılı olmanız halinde psikoteknik raporu alabilirsiniz. Başarısız olmanız durumunda sizin için psikoteknik belgesi düzenlenmesi mümkün değildir. Tüm bu süreç sağlık bakanlığınca çıkartılan mevzuat çerçevesinde, sağlık bakanlığının yetkilendirdiği Psikoteknik Merkezlerince yürütülür. Bu nedenden, torpil yapılması veya yetersiz olduğunuz halde size psikoteknik belgesi verilmesi mümkün değildir.
E devletten psikoteknik belgesi alabilmek için öncelikle, yukarıda sıraladığımız aşamalardan geçerek psikoteknik belgesi almaya hak kazanmış olmanız gerekmektedir. Yani bir psikoteknik merkezinde teste girmeniz sonrasında ise psikiyatri hekimine muayene olmanız gerekmektedir. Siz de bu aşaları başarı ile tamamlayıp, psikoteknik almaya hak kazandı iseniz. E-Devlete giriş yapıp, aşağıda video da yer verilen aşamaları takip ederek Psikoteknik Belgenizi çıkartabilirsiniz. Psikoteknik belgesinin ehliyet gibi bir kartı bulunmamaktadır, E-Devlet üzerinden çıktı alınmaktadır.
Psikoteknik E-Devlette Neden Gözükmüyor Olabilir?
Yukarıda video da yer verdiğimiz yöntemi izlemenize rağmen, psikoteknik belgeniz e devlette gözükmüyor ise bunun birkaç nedeni olabilir. İlk olarak psikoteknik belgesi alabilmek için gerekli tüm aşamaları tamamlamamış olabilirsiniz. Yani bir psikoteknik merkezinde teste girmiş olasınız da, sonrasında psikiyatri hekimine muayene olup testinizi elektronik ortamda imzalatmamış olabilirsiniz.
Başka bir neden, belgenizin süresi dolmuş olabilir. Unutmamak gerekir ki, pskiteknik belgesi ömür boyu geçerli bir belge değildir. 5 Yıl süre ile geçerlidir. Bu süre doldu ise psikoteknik belgeniz e-devlette gözükmez.
Psikoteknik Belgesini Kimler Almalıdır?
Karayollarında taşımacılık yapacak kişilerde aranacak şartlar mevzuatta sıralanmıştır. Mevzuata göre şoförlerin taşıması gereken şartlar şu şekildedir:
“…a) İlgili mevzuatın öngördüğü mesleki yeterlilik belgesine sahip olmaları(Src 1-2-3-4 ),
b) Büyük otobüs kullananlarının 26 yaşından gün almış olmaları,
c) 66 yaşından gün almamış olmaları,
ç) Tehlikeli madde taşıyan taşıtları kullananlarının, ilgili mevzuatın öngördüğü eğitimi aldığını gösteren belgeye sahip olmaları,
d) Uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığı ile terör suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza almamış olmaları,
e) Şoförlük mesleği bakımından bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu, yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları…”
Yukarıdaki mevzuata hükmünden de anlaşılacağı üzere karayollarında ticari amaçlı gerek yolcu gerek yük taşımacılığı yapacak herkesin psikoteknik belgesi alması gerekmektedir. Bu kişiler aşağıdaki tablodaki şekilde sıralanabilir:
- Kamyom, tır ve benzeri araçlarla yük taşıyan şoförler;
- Taksi şoförleri;
- Öğrenci ve personel servisi şoförleri;
- Şehir içi veya şehir dışı yolcu taşıyan otobüs sürücüleri;
- Şehiriçi veya şehir dışı eşya taşıyan sürücüler.
Psikoteknik Belgesi Kimlere Verilmez?
Yukarıda da belirtildiği üzere psikoteknik belgesi alabilmek için bir simülatör ve psikolog eşliğinde bir teste girmeniz gerekmektedir. Bu testten başarılı olmanız durumunda size psikoteknik belgesi verilir. Başarısız olmanız halinde ise psikoteknik belgesi verilmez. Ayrıca 66 yaşından büyük kişiler mevzuat gereği ticari araç kullanamayacaklarından, bu kişilere de psikoteknik belgesi verilmez. Özetle aşağıdaki listede yer alan kişiler psikoteknik belgesi alamazlar.
| 1 | Psikoteknik Testinde Başarısız Olan Kişiler |
| 2 | 66 Yaşından Büyük Kişiler |
Psikoteknik Belgesi Ne Kadar Süre Geçerlidir?
Psikoteknik belgesi 5 yıl süre ile geçerli olan bir belgedir. Ehliyet veya Src Belgesi gibi bir defa alınıp ömür boyu kullanılamaz. Bu belgeyi her 5 yılda bir yeniden almanız gerekir. Bunun nedeni, insan fizyolojisinin zaman içerisinde değişebilme olasılığıdır. Yani psikolojik ve fiziksel durumunuz şuan için bu belgeyi almaya müsaade etse de, zaman içerisinde bu durumda bir değişiklik olabilir. Bu nedenden, mevzuata psikoteknik belgesi için 5 yıl geçerlilik süresi öngörülmüştür.
Sınavsız Psikoteknik Belgesi Alınabilir Mi?
Yukarıda da belirttiğimiz üzere psikoteknik belgesi ticari araç kullanan soför adayları tarafından alınan bir belgedir. Fiziksel ve psikolojik durumu soförlük yapmaya uygun olanlar bu belgeyi alabilir. Bu belgeyi alabilmek için yukarıda belirttiğimiz teste girmek gerekir. Bu teste girmeden psikoteknik belgesi almak mümkün değildir.
Psikoteknik belgesi alabilmek için yukarıda belirtilen test dışında bir yazılı sınava girmeye ise gerek bulunmamaktadır. Mevzuat gereği tüm psikoteknik merkezlerinde aynı usul ve esaslar izlenir. Türkiye’deki tüm psikoteknik merkezlerinde yukarıda belirttiğimiz teste girip başarılı olanlara psikoteknik belgesi düzenlenir.
2024 Psikoteknik Belgesi Ücreti Ne Kadar?
| Açıklama | Minimum | Maksimum |
| Psikoteknik Belgesi Ücreti | 1250 TL | 1750TL |
Yazımızın bu bölümünde, sizleri Psikoteknik Belgesi Fiyatları hakkında bilgilendireceğim. Psikoteknik Belgesi fiyat skalası her yıl sağlık bakanlığı tarafından belirlenir. 2024 yılı için Psikoteknik belgesinde belirlenen taban fiyat 1250 TL dir. Bu ücret psikoteknik merkezleri tarafından alınan ücret olup bu ücrete psikiyatri hekimine verilecek ücret dahil değildir. Psikoteknik belgesi alabilmek için teste girer ve raporunuzu alırsınız. Bu aşamada psikoteknik merkezi ile olan işiniz tamamlanır. Sonrasında psikoteknik merkezinden bağımsız çalışan bir psikiyatri hekimine gider muayene olursunuz. Psikoteknik alım süreciniz bu şekilde tamamlanır. Tüm aşamalardan başarı ile geçmeniz durumunda, Psikoteknik Belgenizi alırsınız. Başarısız olmanız durumunda ise psikoteknik raporu alamazsınız.
Psikoteknik Belgesi İçin Gerekli Evraklar
Psikoteknik belgesi alabilmek için tamamlamanız gereken evraklar oldukça azdır. Ticari araç kullanımı için psikoteknik belgesi almayı düşünüyorsanız yanınızda bulundurmanız gereken evraklar ehliyet ve kimliğinizden ibarettir. Ehliyetinizi kaptırdıysanız ve bu nedenden psikoteknik belgesi almayı düşüyorsanız yanınızda bulundurmanız gereken evraklar ehliyetiniz, kimliğiniz ve ceza tutanağıdır.
| GEREKLİ EVRAKLAR | |
| Ticari Araç Kullanımı | Ehliyet Kaptrma |
| Ehliyet Fotokopisi | Ehliyet Fotokopisi |
| Nüfus Cüzdanı Fotokopisi | Nüfus Cüzdanı Fotokopisi |
| Ceza Tutanağı | |
Psikoteknik Belgesi Nereden Alınır? (Ankara Keçiören)
Yukarıda da belirttiğimiz üzere Psikoteknik Belgesi, psikoteknik merkezlerince verilir. Türkiye genelinde birçok psikoteknik merkezi bulunmaktadır. Bunlardan birisine başvurarak psikoteknik belgenizi alabilirsiniz. Ensar Melik Psikoteknik Merkezi olarak bizler de psikoteknik hizmeti vermekteyiz. Ankara Keçiören’de faaliyet gösteriyoruz. Ankara Keçiöre’nin Kuşcağız, Bağlum,Esertepe ve Kafkaslar mahallelerinde şubelerimiz bulunmaktadır. Keçiören’de ikamet ediyor ve psikoteknik belgesi almayı düşünüyorsanız 0312 911 25 04 numaralı telefondan bizimle iletişime geçebilirsiniz. Sizlere hizmet vermekten mutluluk duyarız.
